ProefLab Waterloopbos zit vol ideeën
ProefLab Waterloopbos zit vol ideeën
Wat hebben waterwerken, paddenstoelen en goede koffie met elkaar gemeen? ProefLab Waterloopbos in Marknesse! In juni 2024 gingen de deuren open van het restaurant annex expositieruimte. Michiel Sweere, bekend van het ProefLab en de Strandhoeve Groep, en Tim Kreetz, coördinator natuurbeheer van Natuurmonumenten, kijken terug én vooruit.
Michiel Sweere en Tim Kreetz, Proeflab Waterloopbos
Toen het Waterloopbos jaren geleden Rijksmonument werd, kwam er geld vrij om het bos in ere te herstellen. Tim legt uit: ‘Naast het herstellen van de natuur vonden we het belangrijk om een horecapunt te starten als gastvrije locatie. Omwille van tijd en ruimte hebben we toen gekozen voor een tijdelijke locatie.’ Michiel voegt toe: ‘De samenwerking met Natuurmonumenten is ontstaan doordat wij met De Strandhoeve destijds regelmatig activiteiten in het bos organiseerden.’ Door procedures en corona duurde de nieuwbouw van het horecapaviljoen langer dan de geplande twee jaar. Na bijna vijf jaar is het nieuwe ProefLab Waterloopbos eindelijk een feit.
Groot in water
Terug naar het bos dat vooral bekend is van de tientallen schaalmodellen van waterwerken. Het Waterloopkundig Laboratorium gebruikte het Waterloopbos tot 1996 voor proefopstellingen van bijvoorbeeld de Deltawerken, maar ook van internationale waterwerken. Met de schaalmodellen werd getest hoe het water zou reageren op het waterwerk. Na de verhuizing van het lab naar Delft raakten de waterwerken overwoekerd door de natuur. In 2002 werd Natuurmonumenten eigenaar van het bos. Deze particuliere
vereniging met een achterban van bijna één miljoen mensen maakte het bos toegankelijk voor bezoekers. Tim vertelt: ‘De schaalmodellen in het Waterloopbos geven het bos iets mystieks. Ze waren vroeger belangrijk, maar zijn nu ook nog van waarde. Grote Nederlandse bedrijven in waterwerken, zoals Boskalis, komen graag naar het Waterloopbos om internationale klanten te laten zien waar ons land groot in is.’
Tekst: Jannette Weultjes ~ Foto's: Jeffrey Korte
Schaftketen
En nu is er dus het nieuwe horecapaviljoen als vernieuwde entree van het Waterloopbos. Tim en Michiel zien de afgelopen vijf jaren als een nuttige tijd. Michiel legt uit: ‘We hebben ervaren hoe we het nieuwe gebouw het best zouden kunnen vormgeven, want we kijken allebei met een andere blik.’ Bij de bouw is veel hout gebruikt, wat goed aansluit op het bos.
‘De serie Arcadia is hier opgenomen en zal een nieuwe doelgroep naar het Waterloopbos trekken’
Tim vult aan: ‘Het ontwerp is een knipoog naar de oude schaftketen uit de pionierstijd. Daarom hebben we naast hout gekozen voor golfplaten buitenwanden. Het grootste deel van het paviljoen is in gebruik voor de horeca. Daarnaast is een deel ingericht als presentatieruimte voor Natuurmonumenten. Hier vertellen we het verhaal van de polder en het Waterloopbos. Storytelling wordt heel belangrijk. We willen natuur en historie combineren als een beleving. Er is een vaste expositie over het Waterloopbos als
erfgoed en er is een prachtige natuurfilm gemaakt over het gebied. Rond de plek van het oude ProefLab wordt een speelnatuur van OERRR gecreëerd, waar kinderen kunnen spelen met het bos, water en zandzakjes, zodat ze hun eigen opstellingen kunnen bouwen. Buiten hebben we wasbakken gemaakt, zodat kinderen daar hun vieze handen kunnen wassen. Heel praktisch. Verder organiseren we excursies en we denken aan een soort openluchtmuseum, waarbij figuranten bij een opstelling in een stofjas lopen alsof ze daar nog aan het werk zijn. We hebben ideeën genoeg.’
Goede koffie en Deltakoek
Het horecadeel profiteert ook van de ontwikkelingen die Natuurmonumenten voor ogen heeft. Michiel: ‘Zonder bos heeft het restaurant geen bestaansrecht. Uit onderzoek blijkt dat mensen een natuurgebied een hogere score geven als ze bij de aanpalende horeca goede koffie krijgen. Het is dus in het belang van ons allebei dat bos en horeca op elkaar zijn afgestemd. Wij maken bijvoorbeeld vrijwel alles huisgemaakt en koken veel met lokale producten zonder pakjes en zakjes. Dat past bij de beleving van de natuur. Onze Deltakoek is daarom favoriet. Bovendien hebben we een glutenvrije vegan variant, de G11. De G11 is een codenaam voor een proefopstelling die destijds strikt geheim was. In de winter zijn we elke dag geopend van 10.00 tot 17.00 uur. Als het ’s avonds langer licht is, zijn we in het weekend langer open, ook voor diner. Daarnaast kunnen groepen ’s avonds bij ons reserveren om te dineren. We hebben ook een vergaderzaal voor 20 personen. We merken dat de zakelijke markt het Waterloopbos een inspirerende locatie vindt.’
Paddenstoelenbos
Het bos is ook een trekpleister voor paddenstoelenliefhebbers. Tim: ‘Destijds zijn hier voor de schaalmodellen allerlei soorten grond aan de oppervlakte gekomen. Samen met de grote variatie aan boomsoorten vormt dit een goede voedingsbodem voor uiteenlopende soorten paddenstoelen. Het Waterloopbos staat in de top 5 van meest bijzondere paddenstoelenbossen van West-Europa. Het is echt een heel bijzonder bos. Je hoort ook overal water stromen. Dat heeft iets bijzonders.’ Michiel vult aan: ‘In het najaar is het grootste deel van de bezoekers fotograaf, ze komen overal vandaan. Het bos is dan ook heel ‘Instagrammable’.
Het land-art-project Deltawerk// is ook een onontdekte parel, die bovendien heel fotogeniek is.’ Tim: ‘De serie Arcadia van BNNVARA is in ons bos opgenomen. Binnenkort verschijnt seizoen twee op tv. Dat zal weer een nieuwe doelgroep naar het bos trekken.’